Rights and Freedom in Prison

လူ႕အခြင့္အေရးေထာင္ (သို႔မဟုတ္)
လြတ္လပ္စြာေနရေသာ ေထာင္
- ယမထာ -

ယခု ႏွစ္ဆယ့္တစ္ရာစု ေခတ္ႀကီးထဲ၌ လြတ္လပ္စြာ ေနရေသာ ေထာင္ရွိသည္ဆိုလွ်င္ စာရႈသူ အေဆြတို႔ ယံုၾကည္ၾကပါမည္ေလာ။

ရွိခဲ့ပါသည္။ တကယ္ရွိခဲ့ပါသည္။ ရွိခဲ့သည္။ ယခု ႏွစ္ဆယ့္တစ္ရာစုမေရာက္မီ လြန္ခဲ့ေသာ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ခန္႔ကပင္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ လူသား ကမၻာေျမေပၚမွ လူသားမ်ားေနထိုင္ရာ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္တြင္ ရွိခဲ့ပံုကို

ေအာက္တြင္ ဆက္လက္ ရႈစားပါ။
(ယခု အခ်ိန္ထိ ရွိမရွိကို စာရႈသူ သုေတသီ ပညာရွင္မ်ား ဆက္လက္ေလ့လာၾကေစလိုပါသည္။)
--------------------------------------------------------------------------------------------

“အုဠ္တံတိုင္းကာတိုင္း ေထာင္မျဖစ္” ဟု ထင္ရွားေသာ အဂၤလိပ္ကဗ်ာရွိရာ ၾသစေၾတးလီယားျပည္၊ ကြင္းစလန္နယ္၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဘရစၥဘိန္းၿမိဳ႕မွ မိုင္ ၃၀ ကြာေ၀းေသာ “ပါလန္း-ကရစ္” အရပ္ရွိ အက်ဥ္းေထာင္မွာ ထိုစာပိုဒ္ကေလးႏွင့္ တေျပးတည္း ညီညြတ္လွေပသည္။ အေၾကာင္းေသာ္ကား ထိုေထာင္တြင္ သံတိုင္ သံခ်ိဳင့္မ်ား အေစာင့္ စႏၵရီမ်ား၊ အေစာင့္ေခြးႀကီးမ်ားမရွိ၊ အက်ဥ္းတိုက္ခန္းကေလးမ်ား ျပဳလုပ္ကာ အုဠ္တံတိုင္းကာရံထားျခင္း မရွိေပ။ ေထာင္အ၀င္ေပါက္တြင္ “တံခါးျပန္ပိတ္ခဲ့ပါ” ဟူေသာ စာဆြဲထားျခင္းကို ေထာက္သျဖင့္ ၀င္ခ်င္၀င္ ထြက္ခ်င္ထြက္ လြတ္လပ္ခြင့္ မည္မွ် ရွိသည္ကို သိသာေပသည္။

ေထာင္က်ေနသူတို႔မွာ အခ်ဳပ္ခန္းႏွင့္ မေနၾကရေပ။ ၈ ေပ စတုရန္ က်ယ္ေသာ ကိုယ့္တဲႏွင့္ကိုယ္ ေနၾကရ၍ “စပရိန္”ေမြ႕ရာ၊ ကုလားထိုင္၊ စားပြဲ၊ ေလသာျပဴတင္းႏွင့္ ေနၾကရေလသည္။
(ယခုေခတ္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ ရန္ကုန္စေသာ ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားရွိ မိသားစုမ်ားေနၾကရေသာ အခန္းငွားမ်ားျဖင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ၾကေစလိုပါသည္။)
ဤသို႔ ျပဳလုပ္ေပးထားျခင္းမွာ “အလင္းေရာင္ ရေစရန္” ျဖစ္ေပသည္။ အလင္းေရာင္ကို ပိတ္ဆို႔ထားျခင္းကို မလိုလားေခ်။

ေထာင္က်ေနသူတို႔မွာ သူခိုးကေလးမွ လူသတ္တရားခံအထိ ျဖစ္၏။ ယခုရွိေနၾကေသာ လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္သူမ်ားမွာ ၈ ဦးရွိရာ ထိုသူတို႔သည္ ေဖာက္ထြင္းထြက္ေျပးလိုက ဘယ္အခ်ိန္မဆို ထြက္ေျပးႏိုင္ၾက၏။

သို႔ေသာ္ တစ္ေယာက္မွ် မေျပးၾကေခ်။ ၁၁ ႏွစ္အတြင္း ဤေထာင္ထဲသို႔ က်ေရာက္လာသူ ၁၀၀၀ ေက်ာ္အနက္ ၆ ေယာက္ေလာက္သာ ထြက္ေျပးရန္ ႀကိဳးစားဘူးေလသည္။
(ဤသို႔ ဆိုလွ်င္ ၄၆ ခုႏွစ္မွ ေနာက္သို႔ ျပန္၍ ေရတြက္သည္ရွိေသာ္ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္မွ ဤေထာင္ကို စတင္သည္ဟု သိရာ၏။ သို႔အတြက္ လူ႕အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္းမဆိုထားဘိ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ပင္ မေပၚေပါက္ေသးေၾကာင္း သတိခ်ပ္ရာ၏။)

ဤေထာင္သို႔ ၀င္ႏိုင္ရန္မွာ အက်ဥ္းခံရသူသည္ ထြက္ေျပးရန္ အားမထုတ္ပါ။ အက်င့္စာရိတၱ မေဖာက္ျပားပါဟု ဂတိေပးရေလသည္။ ထိုသို႔ ဂတိေပးၿပီး ၀င္ေရာက္ခြင့္ရသည့္ ေန႔မွ စ၍ ထိုသူသည္ ဥပေဒအရ “ေထာင္သား”ဟူေသာ မိမိအျဖစ္ကို ေမ့ေပ်ာက္စြာေနႏိုင္ေအာင္ အရာရာအဘက္ဘက္က စီမံျပဳလုပ္ေပးျခင္းကို ခံစားရေလသည္။

ထိုသူမွာ ေထာင္အ၀တ္အစား မ၀တ္ရ။ ေထာင္အေစာင့္အေရွာက္တို႔ကိုလဲ ေထာင္မွဴးႀကီး သခင္ႀကီး စသည့္ အေခၚမ်ိဳးျဖင့္ မေခၚဘဲ “ဂၽြန္” “ဟယ္ရို” စသျဖင့္ မိတ္ေဆြရင္းကဲ့သို႔ နာမည္ကို အဖ်ားဆြတ္၍ ေခၚခြင့္ရွိၾကသည့္ျပင္ “ေထာင္”ဟူေသာစကားႏွင့္ ၄င္း၏ ဆိုင္ရာ အသံုးအႏႈန္းတို႔ကို အေျပာအဆို မရွိၾကေခ်။

စည္းကမ္းအခ်ဳပ္အခ်ယ္ကိုလည္း နည္းပါးႏိုင္သမွ် နည္းပါးေအာင္ ျပဳလုပ္ထားေလသည္။ ထိုသူတို႔သည္ နံက္ေစာေစာ ထၾကရ၍ စားဖိုေဆာင္တြင္ အမ်ားႏွင့္ ေရာေႏွာ နံက္စာစားၾကၿပီးေနာက္ ေန႔လည္စာ ထုပ္ပိုးသယ္ယူ၍ “အလုပ္”ဆင္းၾကရသည္။ အလုပ္မွာ ဥယ်ာဥ္စိုက္ပ်ိဳးျခင္း၊ သစ္ပင္ႀကံပင္ ခုတ္လွဲျခင္းမ်ားျဖစ္၍ ညေန ၅ နာရီတြင္ ျပန္၍ ၀င္ၾကရရာ တံခါးျပန္၍ ပိတ္ခဲ့ဘို႔ မေမ့ၾကေခ်။

ညာစာစားၿပီးေနာက္ ဘိလိယက္ (သို႔မဟုတ္) စစ္တုရင္ထုိးျခင္း၊ စာၾကည့္ခန္းတြင္ စာအုပ္ သတင္းစာဘတ္ျခင္း၊ ေရဒီယို နားေထာင္ျခင္းတို႔ကို လြတ္လပ္စြာ ျပဳလုပ္ႏိုင္ၾကေလသည္။ တားျမစ္ထားေသာ ကစားနည္းတစ္ခုတည္းသာ ရွိရာ၊ ၄င္းမွာ ဖဲကစားျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေနာက္ ၉ နာရီ မထိုးမီ အိပ္ယာ ၀င္ၾကရသည္။

လူတစ္ေယာက္လွ်င္ တေန႔ အလုပ္လုပ္ခ ၄ ပဲ ရ၍ ေထာင္မွ ထြက္သည့္အခါ သံုးစြဲရန္ ဘဏ္တြင္ အပ္ေပးထားေလသည္။
(ကၽြႏု္ပ္တို႔ တိုင္းျပည္၊ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ လြတ္လပ္ေရးကာလမွ ေထာင္က်ေနေသာ ႏိုင္ငံေရး သုခမိန္ ဘႀကီးဘေဖတို႔ ေဒါက္တာဘေမာ္တို႔ ေထာင္တြင္း ေနရစဥ္ တလ လခ ၅၀၀ိ ရၾကသည္ႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ေစလိုသည္။)

ေထာင္မွ ထြက္သည့္အခါ တိုင္း၍ခ်ဳပ္ေပးေသာ ၀တ္စံုတ္စံုႏွင့္ အလုပ္ကိုပါ ရွာ၍ ေပးေလေသးသည္။ အလုပ္ရွင္ကိုလည္း သူ႕အေၾကာင္းအသိေပးထားသျဖင့္ ထိုသူမွာ တေန႔ေန႔ “ဘူး”ေပၚ၍ အလုပ္ထုတ္ပစ္ခံရမည္ကို ေၾကာက္လန္႔ေနရန္ မရွိေတာ့ေခ်။ အလုပ္ရွင္သည္ အေၾကာင္းသိထားသျဖင့္ “လမ္းေျဖာင့္” တို႔ကိုသာ ကူညီ အားေပးေလေတာ့သည္။

ဤသို႔အားျဖင့္ အက်ိဳးကိုသာ ျဖစ္ေစသည့္အေလ်ာက္ ဤကဲ့သို႔ ေထာင္မ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရွိၾကေလၿပီ။ ဤစံနစ္အရ ေထာင္စရိတ္ အကုန္အက်လည္း လြန္စြာ နည္းပါးၿပီး ေထာင္မွ ထြက္၍ ေနာက္ထပ္ ရာဇ၀တ္မႈ ျပဳျခင္း အလြန္နည္းေလသည္။
--------------------------------------------------------------------------------------------

၁၉၄၆ ခုႏွစ္၊ ၅ လပိုင္းထုတ္ “ဇ၀န” ဂ်ာနယ္မွ ကူယူေဖာ္ျပအပ္ေသာ ဤေဆာင္းပါးကို ဖတ္ရႈရျခင္းျဖင့္ လူ႕အခြင့္အေရးဟူသည္ စာရြက္ေပၚ၌ရွိေနျခင္းကို ေခၚသည္မဟုတ္။ လူစိတ္ရွိေသာ လူသား အခ်င္းခ်င္း ကိုယ္တိုင္ ဒိ႒ က်င့္သံုးရျခင္းသာလွ်င္ လူ႕အခြင့္အေရးအစစ္ျဖစ္ေၾကာင္း စာရႈသူမ်ား ရိပ္မိတန္ေလာက္ၿပီဟု ယံုၾကည္မိပါသည္။

သို႔အားေလ်ာ္စြာ ယခုကဲ့သို႔ တိုးတက္ယဥ္ေက်းလာေသာ ဂလိုဘယ္ေခတ္ႀကီး၌ လူ႕အခြင့္အေရး က်င့္သံုးေသာ ဗမာျပည္ေထာင္မ်ား ေပၚေပါက္ပါေစ ဟု ဆုေတာင္း အပ္ပါသတည္း။

ယမထာ

(၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ၊ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ က်ေရာက္ေသာ
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္းအတည္ျပဳျခင္း ႏွစ္ (၆၀)ျပည့္ ႏွင့္
၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ၊ ၄ ရက္ေန႔တြင္ က်ေရာက္ေသာ ဗမာျပည္၏ (၆၁) ႏွစ္ေျမာက္ လြတ္လပ္ေရးေန႔မ်ားအတြက္ (၇၄) ႏွစ္ျပည့္ လူ႕အခြင့္အေရးေထာင္အေၾကာင္း ျပန္လည္ တင္ဆက္အပ္ပါသည္။)

-------------------------------------------------------------------------------------------------

Family members of Myanmar prisoners wait in front of Insein Prison, north of Yangon (AFP PHOTO)

----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Photo are taken from ;
1. http://googlesightseeing.com/maps?p=1566&c=&t=k&hl=enll=16.892715,96.098034&z=18
2. http://www.daylife.com/photo/0dD71ZQ4Km4AX